Ներկայացնում եմ սովետական շրջանի մեծ ռեժիսոր ու սցենարիստ Անդրեյ Տարկովսկու մեջբերումներից մի քանիսի թարգմանությունը.
Զոհաբերությունն այն է, ինչ յուրաքանչյուր սերունդ պետք է անի իր երեխաների հանդեպ` զոհաբերելով իրեն:
Միանգամայն պարզ է, որ ես չեմ կարող լինել նույնը ոչ թե այն պատճառով, որ փոխվել եմ, այլ այն պատճառով, թե ինչ է ինձ ասվել. իմանալով այն, ինչ գիտեմ` ես պարտավոր եմ փոխվել:
Որպես նկարիչ իմ պարտքն է հասցնել հանդիսատեսին այն, թե ինչպես եմ հենց ես ընկալում կյանքը:
Ազատությունը, այդ բառի բարձրագույն իմաստով, հատկապես գեղարվեստական ու ստեղծագործական առումով, գոյություն չունի:Այո, ազատության գաղափարը կա, այն իրականություն է սոցիալական ու քաղաքական կյանքում: Տարբեր շրջաններում, տարբեր երկրներում մարդիկ ապրում են` ունենալով քիչ կամ շատ ազատություն. բայց ձեզ հայտնի են վկայություններ, որոնք ցույց են տալիս, որ ամենասարսափելի պայմաններում եղել են մեծության, անլսելի ներքին ազատության ու ներքին աշխարհի տեր մարդիկ: Կարծում եմ` ազատությունն ընտրություն չէ: Ազատությունը հոգեվիճակ է: Օրինակ, սոցիալապես ու քաղաքապես կարելի է լինել կատարյալ «ազատ», բայց դրա հետ մեկտեղ վաճխանվել ունայնության, ծածկամտության, ապագայի բացակայության զգացումից:
Ես կցանկանայի նրանց ասել միայն, որ սովորեն ավելի երկար մնալ մենության մեջ: Սիրեն լինել իրենք իրենց հետ առանձին ավելի երկար: Մեր այսօրվա երիտասարդության խնդիրն այն է, որ նրանք փորձում են միավորվել ինչ որ աղմկոտ, ինչ որ տեղ ագրեսիվ գործողությունների հիմքում: Դա մենակ չմնալու համար միավորվելու ցանկությունն է: Դա վատ սիմպտոմ է: Կարծում եմ` մարդը մանկությունից պետք է սովորի լինել մենակ: Դա չի նշանակում լինել միայնակ, այլ` չկարոտել ինքդ քեզ: Մարդը, ով կարոտում է միայնությունից, բարոյական տեսանկյունից վտանգի մեջ է:
Մարդը ստեղծված չէ երջանկության համար: Կան ավելի կարևոր բաներ, քան երջանկությունն է: Ճշմարտության որոնումները միշտ ավելի ցավոտ են դուրս գալիս:
Ստեղծագործելն, իրոք, արվեստի մարդուց պահանջում է «իրական վախճան»`ասվածի ամենատրագիկ իմաստով...Արվեստի նախանշվածը մտքեր ներշնչելու, գաղափարներ լցնելու ու օրինակ ծառայելու մեջ չէ, ինչպես ենթադրում են շատերը: Արվեստի նպատակն է պատրաստել մարդուն մահվան, ակոսել ու փափկացնել նրա հոգին` դարձնելով ունակ դիմելու բարությանը:
Արվեստի գործիչները կան միայն այն պատճառով, որ աշխարհը կատարյալ չէ:
Զոհաբերությունն այն է, ինչ յուրաքանչյուր սերունդ պետք է անի իր երեխաների հանդեպ` զոհաբերելով իրեն:
Միանգամայն պարզ է, որ ես չեմ կարող լինել նույնը ոչ թե այն պատճառով, որ փոխվել եմ, այլ այն պատճառով, թե ինչ է ինձ ասվել. իմանալով այն, ինչ գիտեմ` ես պարտավոր եմ փոխվել:
Որպես նկարիչ իմ պարտքն է հասցնել հանդիսատեսին այն, թե ինչպես եմ հենց ես ընկալում կյանքը:
Ազատությունը, այդ բառի բարձրագույն իմաստով, հատկապես գեղարվեստական ու ստեղծագործական առումով, գոյություն չունի:Այո, ազատության գաղափարը կա, այն իրականություն է սոցիալական ու քաղաքական կյանքում: Տարբեր շրջաններում, տարբեր երկրներում մարդիկ ապրում են` ունենալով քիչ կամ շատ ազատություն. բայց ձեզ հայտնի են վկայություններ, որոնք ցույց են տալիս, որ ամենասարսափելի պայմաններում եղել են մեծության, անլսելի ներքին ազատության ու ներքին աշխարհի տեր մարդիկ: Կարծում եմ` ազատությունն ընտրություն չէ: Ազատությունը հոգեվիճակ է: Օրինակ, սոցիալապես ու քաղաքապես կարելի է լինել կատարյալ «ազատ», բայց դրա հետ մեկտեղ վաճխանվել ունայնության, ծածկամտության, ապագայի բացակայության զգացումից:
Ես կցանկանայի նրանց ասել միայն, որ սովորեն ավելի երկար մնալ մենության մեջ: Սիրեն լինել իրենք իրենց հետ առանձին ավելի երկար: Մեր այսօրվա երիտասարդության խնդիրն այն է, որ նրանք փորձում են միավորվել ինչ որ աղմկոտ, ինչ որ տեղ ագրեսիվ գործողությունների հիմքում: Դա մենակ չմնալու համար միավորվելու ցանկությունն է: Դա վատ սիմպտոմ է: Կարծում եմ` մարդը մանկությունից պետք է սովորի լինել մենակ: Դա չի նշանակում լինել միայնակ, այլ` չկարոտել ինքդ քեզ: Մարդը, ով կարոտում է միայնությունից, բարոյական տեսանկյունից վտանգի մեջ է:
Մարդը ստեղծված չէ երջանկության համար: Կան ավելի կարևոր բաներ, քան երջանկությունն է: Ճշմարտության որոնումները միշտ ավելի ցավոտ են դուրս գալիս:
Ստեղծագործելն, իրոք, արվեստի մարդուց պահանջում է «իրական վախճան»`ասվածի ամենատրագիկ իմաստով...Արվեստի նախանշվածը մտքեր ներշնչելու, գաղափարներ լցնելու ու օրինակ ծառայելու մեջ չէ, ինչպես ենթադրում են շատերը: Արվեստի նպատակն է պատրաստել մարդուն մահվան, ակոսել ու փափկացնել նրա հոգին` դարձնելով ունակ դիմելու բարությանը:
Արվեստի գործիչները կան միայն այն պատճառով, որ աշխարհը կատարյալ չէ:
Աղբյուր` citati.info
Комментариев нет:
Отправить комментарий